Przedstawiona pozycja to kolejna, jakże udana publikacja z serii dotyczącej problemów narkomanii autorstwa uznanych badaczy problematyki przestępczości, zaburzeń i uzależnień. Koordynujący serię, wybitny znawca tematyki uzależnień, z ogromną determinacją, systematycznie prowadzi badania empiryczne i prezentuje problematykę narkotykową, dopalaczy, przestępczości narkotykowej jako jednych z największych zagrożeń. Kolejna praca pod względem struktury przemyślana. Dobór tematyki i sposób prezentowania zasługują na wysoką ocenę. Praca zawiera bardzo duże walory poznawcze, napisana została bardzo czytelnym językiem. Każdy podjęty w opracowaniu problem jest przedstawiony w sposób nie tylko profesjonalny i na wysokim poziomie naukowym, ale również został opisany zrozumiałym i komunikatywnym językiem. Opracowanie wpisuje się w cykl wyjątkowo ważnych, niecodziennych i niezwykle przydatnych materiałów, przede wszystkim dla mądrych pedagogów, którzy będą nie tylko chętnie, ale też z ogromnym zaangażowaniem, wdrażali w czyn zaproponowane w nim rozwiązania. Niniejszym rekomenduję publikację jako ważne opracowanie z zakresu diagnozy problematyki narkotykowej. Okres ostatnich kilkunastu lat przyniósł gwałtowną zmianę jakościową i ilościową na rynku narkotykowym. Wprawdzie nadal marihuana jest dominującym narkotykiem na całym świecie (czemu autorzy słusznie poświęcają cały osobny rozdział pt. Marihuana - fakty, mity i spory), ale na rynku substancji psychoaktywnych pojawiły się nowe syntetyczne substancje, które albo mają budowę chemiczną zbliżoną do klasycznych narkotyków (np. fenyloetylo aminy, syntetyczne katynony, piperazyny), albo oddziałują na te same receptory, co klasyczne narkotyki (syntetyczne kannabinoidy). Warto pamiętać, iż klasyczne narkotyki, takie jak LSD czy grzybki halucynogenne (zawierające psylocybinę i psylocynę), odchodzą już do lamusa i są zastępowane przez nowe - często dużo groźniejsze - substancje psychoaktywne. Współcześnie młodzież nie ma żadnych oporów w przyjmowaniu wielu substancji psychoaktywnych w tym samym czasie (politoksykomania), dlatego możliwość rozpoznawania zachowań po przyjęciu takich substancji jest szczególnie ważna. Praca pt. Narkotyki i dopalacze. Zjawisko - zagrożenia - rozpoznawanie zachowań - profilaktyka powinna być więc wstępem do dalszych poszukiwań, gdyż jedynie sygnalizuje i uwydatnia podstawowe współczesne problemy z tym związane.